صلوات فرستنده از اصحاب امام زمان عجل الله فرجه الشریف خواهد بود

«عَن جَعفَرِ بنِ مُحَمَّدَ عَن آبائِهِ علیهم ‌السلام: مَن قالَ عَقِیبَ الجُمُعَةِ سَبعَ مَرّات «اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَ آلَ مُحَمَّدٍ» کانَ مِن اَصحابِ القائِمِ علیه السلام»[1]

از امام صادق از پدران گرامی و بزرگوارش علیهم السلام روایت شده است که فرمودند: هر کس بعد از نماز جمعه هفت مرتبه بگوید «اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَ آلَ مُحَمَّدٍ» از اصحاب امام زمان عجل الله فرجه الشریف خواهد بود.

[1] بحار الانوار، ج90، ص65، ح8.

تعداد صلواتی که در روز مستحب و سنت است

«عَن عُمرِ بنِ یزیدٍ قالَ: قالَ لی ابُو عَبداللهِ علیه السلام یا عُمَرَ اِنَّ مِنَ السُّنَّةِ اَن تُصَلِّی عَلی مُحَمَّدٍ وَ اَهلِ‌بَیتِهِ فی کُلِّ جُمُعةٍ اَلفَ مَرَّةٍ وَ فی سایِرِ الأَیّامِ مِائَةَ مَرَّةٍ».[1]

از عمر بن یزید روایت‌شده است که گفت :امام صادق علیه السلام به من فرمود :‌ای عمر به‌درستی و تحقیق مستحب است که انسان در هر روز جمعه، هزار مرتبه و دیگر روزها صد مرتبه بر محمد و اهل‌بیت محمد صلوات فرستد.

[1] بحار الانوار، ج89، ص315، ح24

ثبت صلوات در دفترچه های نورانی

« عَن عُمَرِ بنِ یَزیدِ قالَ :قالَ لی اَبُو عَبدُاللهِ :یا عُمَرُ اِنَّهُ اِذا کانَ لَیلَةُ الجُمُعَةِ نَزَلَ مِنَ السَّماءِ مَلائِکَةٌ بِعَدَدِ الذَّرِّ، فی اَیدیهِم اَقلامُ الذَّهَبِ وَ قَراطِیسُ الفِضَّةِ، لا یَکتُبُونَ اِلی لَیلَةِ السَّبتِ الّا الصَّلاةَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صلی‌الله عَلَیهِ وَ عَلَیهِمَ فَاَکثِر مِنها ».[1]

از عمر بن یزید روایت‌شده است که گفت: امام صادق علیه السلام به من فرمود :‌ای عمر! هنگامی‌که شب جمعه می‌شود، به تعداد مورچگان (تعداد مورچگان را در عالم خدا می داند) از آسمان، فرشته فرود می آید و در دستانشان قلم های زرین و کاغذهای نقره ای است، که تا شب شنبه چیزی در آن نمی نویسند، مگر صلوات بر محمد و آل محمد که صلوات خدا بر پیامبر و بر آل پیامبر باد. پس بسیار صلوات بفرستید.

[1] بحار الانوار، ج89، ص315، ح24

نورانیت فوق العاده صلوات

«عَن رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه و آله و سلم مَن صَلّی عَلَیَّ یَومَ الجُمُعَةَ مِائَةَ مَرَّةٍ، جاءَ یومَ القِیامَةِ وَ مَعَهُ نُورٌ لَو قُسِّمَ ذلِکَ النُّورُ بَینَ الخَلقِ کُلِّهِم لَوَسِعَهُم».[1]

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: هر کس در روز جمعه، صد مرتبه بر من صلوات بفرستد، روز قیامت با چنان نوری بیاید که اگر آن نور در میان همه‌ی خلایق تقسیم شود، همگان را جوابگو خواهد بود.

[1] نهج الذکر، ج4، ص344، ح2968، به نقل از کنز العمال، ج1، ص507، ح2240.

صلوات هنگام قرائت آیه شریفه « إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى النَّبِیِّ »

عَن اَمیرِالمُؤمنینَ :علیه السلام اِذا قَرَأتُم «إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى النَّبِیِّ» فَصَلّوُا عَلَیهِ، فِی الصَّلاةِ کُنتُم اَو فِی غَیرِها.[1]

از امیر مؤمنان علیه السلام روایت‌ شده است که آن حضرت فرمود: هر موقع آیه شریفه «إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلیما» را قرائت کردید، بر پیامبر و خاندان اطهرش صلوات بفرستید. حال می خواهد در نماز باشید یا در غیر نماز.

[1] نهج الذکر، ج4، ص336، ح2948، به نقل از خصال، ص629، ح10، بحار الانوار، ج5، ص19، ح9.

معنا و تفسیر فرموده خدا « وَ ذَکَرَ اسمَ رَبِهِ فَصَلّی »

«عَن عُبَیدِ اللهِ بنِ عَبدِاللهِ الدِّهقانَ قالَ: دَخَلتُ عَلی اَبِی الحَسَنِ الرِّضا علیه السلام فقالَ لی :ما مَعنی قولِهِ « وَ ذَکَرَ اسمَ رَبِهِ فَصَلّی [1] »

 قُلتُ: کُلَّما ذَکَرَ اِسمَ رَبِّهِ قامَ فَصَلّی.

 فَقالَ لی :لَقَد کَلَّفَ اللهٌ عزوجل هذا شطَطاً.

 فَقُلتُ :جُعِلتُ فِداکَ فَکَیفَ هُوَ؟

 فَقالَ: کَلُّما ذَکَرَ اسمَ رَبِّهِ صَلّی عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ»[2].

از عبید الله بن عبدالله دهقان روایت‌شده است که گفت: بر امام رضا علیه السلام وارد شدم.

امام رضا به من فرمود: معنای قول خدای متعال (ذکر اسم ربه فصلی) چیست؟

گفتم: یعنی هرگاه اسم پروردگارش را برد، برخیزد و نماز بخواند.

امام رضا به من فرمود: در این صورت خداوند متعال تکلیف به یک امر شاقی کرده است) تکلیف به چیزی کرده که خارج از توان انسان است(.

گفتم: فدایت گردم پس معنایش چیست؟

امام رضا فرمود: هر موقعی که نام پروردگارش را برد، بر محمد و آل محمد صلوات بفرستد.

[1] سوره اعلی، آیه 15.

[2] وسائل الشیعه حر عاملی، ج4، ص1217، ح9113.

صلوات فرستنده محبوب خدا می شود

رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم به ‌اتفاق امت و روایات وارده حبیب‌الله است مانند این روایت که:

خداوند متعال به حضرت موسی علی نبینا و آله و علیه السلام خطاب کرد: ای موسی به شکرانه این که من تو را به کلیمی و هم‌صحبتی خود انتخاب کردم در توحید و معارف ثابت‌قدم باشد و دوستی محمد و آل محمد را در قلب خود جایگزین کن.

حضرت موسی عرض کرد: پروردگارا این محمد که به او اشاره می کنی کیست؟

خداوند فرمود: محمد کسی است که اسمش بر یک‌طرف عرش نوشته‌شده و اسم وصی‌اش برطرف دیگر عرش نقش بسته است. او حبیب من و پیغمبر آخرالزمان است. من تو را به‌واسطه او و از عرق او آفریدم .او محبوب من است. پس در توحید و معارف ثابت ‌قدم باش و محبت حضرتش را در دلت ثابت نگهدار.

حضرت موسی عرض کرد: پروردگارا من در نزد تو محبوب ترم یا او؟

خداوند فرمود: ‌ای موسی تو کلیم من هستی و او حبیب من است و بین کلیم و حبیب فرق‌هاست

حضرت موسی عرض کرد پروردگارا چه فرقی است میان این دو؟

خطاب شد کلیم هر چه کند بنا به رضای ما باشد اما حبیب هر چه ما کنیم به رضای اوست

کلیم آن است که ما را دوست دارد لکن حبیب آن است که ما او را دوست داریم

کلیم آن است که چهل روز، روزه میدارد و شب را به عبادت می گذراند تا ما با او سخن‌گوییم اما حبیب آن است که وقتی خواب است، جبرئیل را با براق می فرستیم تا او را به عرش آورد تا عرش را به قدومش مزین کنیم[1]

 

 

در روایت دیگری چنین آمده است. که حضرت زهرا صلوات الله علیها در دعای بعد از نماز عصر از خدا این‌چنین می خواهد:

«اَللّهُمَّ ذَا الرَّحمَةِ الواسِعَةِ، وَالصَّلاةِ النّافِعَةِ الرّافِعَةِ، صَلِّ عَلی اَکرَمِ خَلقِکَ عَلَیکَ، وَاَحَبِّهِم اِلَیکَ، وَاَوجَهِهِم لَدَیکَ، مُحَمَّدٍ عَبدِکَ وَ رَسُولِکَ»[2]

 

بار خدایا!‌ ای صاحب رحمت گسترده، صلوات و درود سودمندِ رفعت بخش، ارجمندترین و گرامی‌ترین و بلندمرتبه‌ترین و بزرگ‌ترین و کامل‌ترین صلواتی را که بر پیامبری از پیامبرانت، و امینی از امنای وحی‌ات فرستاده ای، بر گرامی‌ترین و محبوب‌‌ترین و معتبرترین آفریده‌ات. در نزدت، محمد، بنده‌ات و فرستاده‌ات و برگزیده برای ابلاغ پیام‌های ارزنده ات بفرست.

 

در روایت اول خداوند متعال به‌صراحت خطاب به حضرت موسی، که از پیامبران اولوالعزم است می فرماید محمد حبیب من است.

در روایت دوم هم حضرت زهرا علیها السلام در هنگام دعا کردن، خداوند متعال را خطاب قرار داده، این‌چنین عرضه می‌دارد: خدایا گرامی‌ترین و بلندمرتبه‌ترین و بزرگ‌ترین و کامل‌ترین صلواتی را که بر پیامبری از پیامبرانت فرستاده‌ای، بر گرامی‌ترین و محبوب‌ترین و معتبرترین آفریده‌ات در نزدت، محمد، ... بفرست.

از اینکه فاطمه زهرا علیها السلام خداوند را مخاطب قرار داده و از رسول گرامی اسلام باعظمت یاد می‌کند. و در میان اوصافی که برای آن حضرت می‌آورد، می‌گوید: همان محمدی که محبوب‌ترین آفریده‌ات است معلوم می‌شود که حضرت محمد محبوب‌ترین آفریده خداست.

 

وقتی به شهادت روایات معلوم گردید رسول گرامی اسلام حبیب خداست. و به‌حکم عقل هم ثابت گردید که هر آن‌کس دوست حبیب‌الله باشد دوست خدا هم هست. چون دوست دوست، دوست است. و از طرف دیگر صلوات بر محمد و آل محمد از نشانه های تعظیم و تجلیل آنان است پس صلوات فرستنده با تعظیمی که نسبت به آنان دارد. درواقع اظهار و ابراز میدارد که دوست‌ محمد و آل محمد است. و کسی که دوست حبیب‌الله شد. دوست خدا هم می‌شود. یعنی به‌واسطه صلوات هم دوستی صلوات فرستنده به خدای سبحان ثابت می‌شود، و هم دوستی خدای منان به صلوات فرستنده. پس در نتیجه ثابت می گردد که صلوات فرستنده محبوب خداست.

 

[1] قوامیس الدرر،ص314

[2] نهج الذکر،ج 4،ص 416،ح3088،به نقل از فلاح السائل،ص360،ح241؛ بحارالانوار،ج86،ص87،ح11

صلواتی که برای فرستنده آن تا یک سال گناه نوشته نمی شود

«عَنِ الاِمام الصّادِق علیه السلام مَن قالَ بَعدَ صَلاةِ الفَجرِ اَو بَعدَ صَلاةِ الظّهرِ: اللّهُمَّ اجعَل صَلَواتِکَ وَ صَلَواتِ مَلائِکَتِکَ وَ رُسُلِکَ عَلی مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّدٍ لَم یکتَب عَلَیهِ ذَنُبٌ سَنَةً».[1]

از امام صادق علیه السلام روایت‌شده است که آن حضرت فرمود: هر کس بعد از نماز صبح یا بعد از نماز ظهر بگوید «اللّهُمَّ اجعل صَلَواتِکَ وَ صَلَواتِ مَلائِکَتِکَ وَ رُسُلِک عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ» تا یک سال برایش گناه نوشته نمی شود

مرحوم میرزا محمدتقی موسوی اصفهانی در کتاب آئین جمعه چند روایت نقل می‌کند که هر یک از روایات بیان‌کننده این است که اگر کسی صلوات خاصی را در زمان‌های خاصی بفرستد بر او گناه یک سال نوشته نمی شود. من‌جمله این روایت است که همین صلوات را که در روایت فوق‌الذکر بیان کردیم ایشان می‌گوید هر کس این صلوات را بعد از نماز صبح و نماز جمعه بفرستد تا یک سال بر او گناه نوشته نمی شود.[2]

سپس می‌گوید: در کتاب مرحوم آخوند فشارکی نقل نموده کسی که این صلوات را بعد از نماز صبح و نماز ظهر جمعه بفرستد تا یک سال گناه بر او نوشته نشود، بعد فرموده به این معنی که یا گناه نمی کند و یا توفیق توبه پیدا می‌کند. در روایت دیگری که از کتاب بحارالانوار نقل کرده است چنین می‌گوید که:

حضرت صادق علیه السلام به ابی بصیر فرمودند: هر کس روز جمعه بعد از نماز صبح این صلوات را بفرستد بر او گناه یک سال نوشته نمی شود. صلوات این است: «اَللّهُمَّ اجعَل صَلَواتُ مَلائِتِکَ وَ حَمَلَةِ عَرشِکَ وَ جَمیع خَلقِکَ وَ سَمائِکَ وَاَرضِک وَ اَنبِیائِکَ وَ رُسُلِکَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ».[3]

در روایت سوم که از کتاب بحارالانوار نقل کرده است چنین می‌گوید که: بعد از نماز صبح و ظهر این صلوات را «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَهُم» بفرستد، تا یک سال گناه بر او نوشته نمی شود . [4]

[1] نهج الذکر،ج 4، ص 444، ح3113، به نقل از مصباح المتهجد، ص368، ح497؛ جمال الاسبوع، ص261؛ مصباح کفعمی، ص557؛ بحار الانوار، ج89، 331،ح4.

[2] آئین جمعه موسوی اصفهانی، ص448، به نقل از بحاالانوار، ج90، ص65.

[3] آئین جمعه موسوی اصفهانی، ص448، به نقل از بحار الانوار، ج89، ص354.

[4] آئین جمعه موسوی اصفهانی، ص448، به نقل از بحار الانوار، ج89،ص363.

صلوات و آمرزش تمام گناهان

«قالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله و سلم مَن صَلّی عَلَی یومَ الجُمُعَةِ ایماناً وَاِحتِساباً، اِستَأنِفِ العَمَلَ».[1]

  رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: هر کس در روز جمعه، با ایمان و با احتساب، بر من صلوات بفرستد کار را از نو آغاز کند.

چند نکته از روایت استفاده می‌شود:

الف) این عمل یعنی صلوات فرستادن در روز جمعه این اثر را دارد.

ب) صلوات فرستادن شرطی دارد و آن ایمان است.

ج) صلوات فرستادن احتساباً باشد.

[لازم است توضیحی در خصوص واژه احتساب بیان کنم تا معنای این کلمه روشن و واضح گردد.

واژه احتساب را عرب در مواقعی استفاده می‌کند که هم آن عمل بزرگ باشد و هم آن را به‌ حساب خدا آورد، و از خدا عوض بگیرد.

و لذا عرب غالباً از این واژه در میادین نبرد و جنگ استفاده می‌کند که هم به جنگجو جرئت و جسارت دهد و هم به دیگران بفهماند که این عمل یعنی مبارزه در راه هدف و دفاع از دین و ولایت چقدر بزرگ و عظیم است. و هم به خود مبارزه کننده بفهماند که تو عزیزترین افراد در نزد من هستی و من به تو علاقه فراوان دارم. و هم خودش جانبازی و ایثار و شهادت عزیزش را نزد خدا به‌ حساب آورد و از خدا عوض بگیرد. (درواقع با جانبازی و ایثار و شهادت او نزد خدا آبرو و حیثیت کسب کند).

مثل‌اینکه فردی در میدان نبرد و جنگ خطاب به فرزندش بگوید: فرزندم هم‌اکنون موقع جانبازی و ایثارگری در رکاب فرزند رسول خدا و حجت الهی است. به میدان نبرد بشتاب و جان خود را فدای حجت خدا کن. تا من مرگ عزیزم را ببینم و داغ او را به‌حساب خدا آورم و از خدا عوض بگیرم. درواقع او با استفاده از این واژه به‌نوعی به فرزندش می خواهد بگوید: ‌ای فرزند، تو عزیزترین فرد نزد من هستی و من کسی عزیزتر از تو در حال حاضر ندارم که در راه دفاع از دین و ولایت و حجت خدا به میدان نبرد بفرستم ولی چون دفاع از دین و ولایت و حجّت خدا از همه‌چیز عزیزتر و از تمامی امور مهم‌تر است به میدان نبرد برو، و از دین و ولایت دفاع کن. چنانچه به شهادت هم رسیدی، گر چه مرگ تو برایم که عزیزترینی، سنگین، و داغت جان‌سوز است، امّا من تحمل کرده و صبر می‌نمایم، و داغ تو را به‌حساب خدا می‌گذارم و از او عوض می‌گیرم.

در این روایت هم رسول خدا از واژه احتساب استفاده کرده است. که درواقع می خواهد عظمت و بزرگی صلوات را به مخاطب بفهماند که این عمل به‌اندازه ای ارزشمند است که هم علاقه و شوق صلوات فرستنده را به رسول خدا نشان می دهد و هم بیان‌کننده این است که می تواند این عمل را به احتساب خدا آورد و از او عوض بگیرد. چه عوضی بهتر از آمرزش گناهان.]

د) اِستأنِفِ العمل یعنی کار را از نو آغاز کن؛ کنایه از این است که تمام گناهانش آمرزیده شده است. مانند نوزادی که تازه زندگی را آغاز کرده است. صلوات فرستنده هم به‌نوعی از گناهان پاک‌شده است که مثل آن نوزاد تازه زندگی را آغاز می‌کند.

[1] نهج الذکر،ج 4، ص 334، ح2967، به نقل از المحاسن، ج1، ص132، ح161، عن السکونی عن الامام الصادق عن ابیه

صلوات برتر از بیست هزار سال عبادت

مرحوم احمد بن محمد حسینی اردکانی می‌گوید در بعضی از کتب به نظر رسیده است که: شبی که رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم به معراج رفتند، وقتی به آسمان چهارم رسید. فرشته ای را دید که لوحی در پیش رویش گذاشته، و به لوح نگاه می‌کند، و آن‌چنان از این لوح نور بالا می رفت و آن فرشته غرق در آن لوح شده است و گریه می‌کند و آب از دیدگانش مانند رود آب می ریزد که متوجه حضور رسول اکرم نشد تا به آن حضرت تعظیم نماید. لذا جبرئیل با بال خودش به آن ملک زد تا متوجه حضور آن بزرگوار شود و بدان تعظیم نموده و احترام بگذارد. وقتی آن فرشته متوجه حضور رسول خدا شد، فوراً به محضر مبارک آن حضرت آمده و خودش را روی پاهای مبارک رسول اکرم انداخت و پاهای مبارک آن جناب را بوسید. و از باب عذرخواهی عرض کرد: یا رسول‌الله عذر مرا پذیرا باش. من از روی بی احترامی به شما نبود که تعظیم نکردم بلکه از این لوح آن‌چنان نور بالا می رفت و مرا غرق در خودش کرده بود که متوجه حضور منوّر شما نشدم، لذا عدم تعظیم از باب غفلت بود، نه از باب بی احترامی، آن حضرت فرمود: مگر در این لوح چه نوشته شده است که این‌قدر منور است؟ آن فرشته عرض کرد نوشته‌شده است:

«لا اله اِلّا الله محمد رسول الله علی ولی الله».

سپس آن فرشته گفت که: من به امر خداوند متعال، دو رکعت نماز خوانده ام که بیست هزار سال طول کشید تا آن را بجا آوردم، پنج هزار سال در حال قیام بودم، و پنج هزار سال در حال رکوع بودم، پنج هزار سال در حال سجده بودم، و پنج هزار سال در حال تشهد بودم. من ثواب این دو رکعت نماز را به محضر مبارک شما هدیه می کنم، تا از تقصیر من بگذری و مرا عفو فرمایی.

رسول گرامی فرمود: من به طاعت تو احتیاجی ندارم.

آن فرشته گفت: من ثواب آن نماز را به امت تو هدیه میکنم.

رسول خدا فرمود: گمان من در این است که امت من هم نیازی به ثواب آن نماز ندارند.

زیرا به عزت خدا، هر کس از گناهکاران امت من، یک‌مرتبه بر من صلوات بفرستد، ثواب آن، از این دو رکعت نماز تو که بیست هزار سال به طول انجامیده بیشتر است.[1]

حال ‌ای برادر دینی تو خود قضاوت کن و فرصت را غنیمت دان و جان و روح خود را به ذکر صلوات جلا بده، و زبان و دهانت را معطر به این عطر محمدی بنما و از آن غافل مباش.

[1] حسینی اردکانی، مجمع الصلوات، ج1، ص144.